بحث حقابه هیرمند در هفتههای گذشته بین ایران و افغانستان داغ بود که در ششم خرداد عناصر طالبان اقدام به تیراندازی به سمت پاسگاه مرزی ساسولی در محدوده زابل در استان سیستان و بلوچستان کردند.
مرکز اطلاع رسانی فرماندهی مرزبانی فراجا در اطلاعیهای اعلام کرد: در پی درگیری مرزی نیروهای طالبان با مرزبانان ایران در منطقه ساسولی یک نفر از مرزبانان غیور شهید و ۲ نفر دیگر مجروح شدند. در پی درگیری مرزی نیروهای طالبان با مرزبانان در منطقه ساسولی حوزه هنگ مرزی زابل، سرباز وظیفه مهدی احمدی در حین حراست و پاسداری از مرزهای عزت و شرف ایران اسلامی شهید و دو نفر دیگر مجروح شدهاند. شهید محمدمهدی احمدی مجرد و ساکن استان خراسان شمالی بود. در این درگیری که با آتش پرحجم مرزبانان همراه بود تلفات شدیدی نیز به افراد تحت امر طالبان وارد شده است.
هفته قبل نیز فرمانده پاسگاه مرزی ساسولی توسط عناصر طالبان به شهادت رسیده بود.
شهریار حیدری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران درباره تنش رخ داده در مرز زابل با طالبان گفت: طالبان با قوانین ارضی آشنایی ندارد و با حدودات مرزی به خوبی آشنا نیست. حدودات مرزی جزئی از معاهدات بین المللی است و وقتی که یک مرز بین دو کشور تعیین میشود در نهادهای بین المللی ثبت میشود و دو کشور باید به آن پایبند باشند.
رئیس کمیته مرز کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار کرد: مرز ایران با افغانستان یک مرز مشخص است. تا قبل از طالبان دولت افغانستان به مرزها پایبند بود، اما با کمال تاسف طالبان به قوانین و قواعد مرز آشنا نیست. نیروهای طالبان چند بار تیراندازی کردند ما هم تذکر و پاسخ دادیم، اما نه پاسخی که در روابط دو کشور تنش ایجاد کند و در نهایت یواش یواش دیدیم طالبان دارد در مرزها پر رو میشود تا اینکه درگیریهایی در چند روز گذشته در مرز زابل شکل گرفت و مقصر اصلی طالبان بود که پاسخ محکمی به طالبان داده شد و بعد از آن آمدهاند مذاکره میکنند و اشتباهات و تعدی خود را پذیرفتند لذا امیدواریم با همین منطقی که پذیرفتند مقصر هستند کار پیش برود و دیگر شاهد این مسائل نباشیم.
نماینده شهرهای قصرشیرین، سرپل ذهاب و گیلانغرب در مجلس گفت: رایزنیهای وزارت خارجه و دستگاههای دیگر برای حقابه هیرمند با طالبان در جریان است و طالبان هم حقابه ایران را به رسمیت شناخته است، اما اعلام کرده که با کمبود آب مواجه است که ما این را نپذیرفتیم، چون معاهده ۱۳۵۱ هیرمند در کابل بین دو کشور امضا شده که در بند پنج این معاهده گفته شده به صورت کلی و جزئی نباید آب هیرمند به سمت ایران قطع شود و در بند ۹ هم آمده که اگر اختلافی پیش آمد دو کشور باید با یکدیگر مذاکره کنند و اگر به نتیجه نرسیدند حکمیت انتخاب کنند. به نظر بنده این معاهده ظرفیت خوبی دارد. این معاهده دو پروتکل الحاقی دارد. هم معاهده هم پروتکل و هم الحاقیه تعریف خاص خود را در نظام بین الملل دارند که امیدواریم طالبان یاد بگیرد و به قاعده بین الملل تن بدهد در غیر این صورت اگر تنش و درگیری رخ دهد به ضرر هر دو کشور خواهد بود و هر دو آسیب میبینند.
حیدری اظهار کرد: در معاهده ۱۳۵۱ ظرفیتهای بین المللی برای رفع اختلاف دیده شده است. طالبان متوجه شده که ایران یک کشور قدرتمند است و برخوردهایش قاطع و بازدارنده است لذا طالبان عقلانیت به خرج دهد و به سمت و سوی درگیری نرود.